ANNE BABAYA ÖNERİLER
ANNE BABALARA ÖNERİLER
Her ebeveyn çocuğuyla mükemmel bir ilişki kurabilmek
ve O’nu en iyi şekilde yetiştirebilmek için uğraşır. Ancak çocuk yetiştirmek
zorlu bir süreçtir. Hayal kırıklıkları, kızgınlık, üzüntü, mutluluk, gurur,
endişe gibi bir çok duyguyla ve bu duygulara bağlı deneyimlerle doludur.
Her ailenin yaşantısı ve kültürel özellikleri
birbirinden farklı olduğu gibi, her ebeveynin de çocuğundan beklentileri
farklıdır. Ancak temelde her anne baba, çocuklarının sözlerini dinlemesini ve
koydukları kurallara uymasını beklerler.
Bir çok anne baba “demokratik bir ortamda” çocuk
yetiştirmeye özen gösterirken, zaman zaman kontrolü kaybettiklerini
hissettiklerinden bahseder. “Her konuda fikrini soruyoruz, isteklerine önem
veriyoruz ama O bizim hiçbir dediğimizi yapmıyor ” diye yakınırlar. Gerçekten
de bazen dizginlerin çocukların eline geçtiğini gözlemlemek mümkündür. Artık
neredeyse anne baba çocuktan izin almaya başlamıştır. Hal böyle olunca da,
kural koymak, çocuktan kurallara uymasını beklemek ya da kabul edilemez
davranışlarla başa çıkmak zorlaşmaya, ebeveyn – çocuk ilişkisi de yara almaya
başlar. Peki çocuklarımızla ilişkimizi zedelemeden, iş inatlaşma ve
bağrışmalara varmadan bunu başarmak mümkün müdür?
Kuralları koyarken çocuklarınızın fikirlerini
paylaşmasına fırsat verin.
Kurallar yaşamımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Bir
düzen ve disiplin için gereklidir. Çocuklarla kuralların neden gerekli
olduğunun ve kurallara uyulmamasının sonuçlarının neler olabileceğinin mutlaka
paylaşılması gerekir. Çocuklar nedenini ve sonucunu bildikleri durumlara karşı
daha duyarlıdırlar. Diğer yandan, kuralları ve kurallara uymamaları halinde
karşılaşacakları yaptırımları belirlerken onların da fikrini almak, bu düzeni
benimsemelerini kolaylaştıracaktır. Ayrıca kuralları belirlerken, yapılması
ve yapılmaması gerekenler ayrımını vurgulamayı unutmayın.
Kurallar konusunda mutlaka model olun.
Çocuğunuzdan yapmasını istediğiniz davranışları, ilk
günlerde birlikte yapın ve hatta eğlenceli bir hale getirin. Örneğin, yatmadan
önce dişlerini fırçalama alışkanlığı kazanmasını istiyorsanız, ilk günlerde
çocuğunuzla birlikte aynanın karşısına geçip, yüzünüzü komik şekillere sokarak
dişlerinizi fırçalamayı deneyin. Bir süre sonra sizin hatırlatmanıza gerek
kalmadan bu kurala uymaya başladığını görebilirsiniz.
Alternatif Sunun.
Kilitlendiğiniz durumlarda birlikte çözüm arama yoluna
gidin. Durumla ilgili memnuniyetsizliğinizi ve birlikte her ikinizi de mutlu
edebilecek bir çözüm bulmak istediğinizi çocuğunuzla paylaşın. Fikir üretmeleri
konusunda yüreklendirin. “Bilmiyorum” gibi cevaplar verdiklerinde, isteksiz ya
da dirençli tavırlar içerisinde olduklarında, çocuğunuzun yaşına göre, 2 ya da
daha fazla alternatif sunabilirsiniz. Uygun olmadığını düşündüğünüz çözüm
önerileri öne sürdüklerinde de, öneriyi biraz rötuşlayarak kabul edilebilir bir
hale getirebilir ya da önerisinin neden uygun olmadığını anlamasına yardımcı
olabilirsiniz. Böylece hem fikirlerine önem verdiğinizi, hem de kontrolün sizde
olduğunu hissettirmiş olursunuz.
Çocuğunuza otoritenin sizde olduğunu gösterin.
Ebeveynlerin en sık yaptıkları hatalardan biri,
yapılmasını ya da yapılmamasını istedikleri şeyleri açık ve net bir ifade ile
belirtmek yerine soru şeklinde ya imalarla çocuğa yöneltmeleridir. “Sence
yatağa gitme vakti gelmedi mi?” gibi. Bu ifadeye verilen cevap ya da tepki
ebeveynin beklediği gibi olmadığında, basit bir durum kolaylıkla zıtlaşmaya ve
güç savaşına dönebilir. Oysa ki; “Saat 8 oldu. Uyku vakti geldi. Haydi yatağa”
ifadesi daha amaca yöneliktir.
Konuşmalarınızı kısa tutun.
Çocuklarla konuşurken uzun cümlelerden ve dakikalarca
süren konuşmalardan kaçınmak gerekir. Çünkü hem dikkat süreleri kısadır, hem de
herkes gibi dakikalarca nasihat dinlemekten hoşlanmazlar. Bir süre sonra sizi
dinlemek yerine kendine başka bir etkinlik bulduğunu (duvarları seyretmek,
pencereden dışarı bakmak, oyuncaklarıyla ilgilenmek gibi) görebilirsiniz. Bu
nedenle duygularınızı ve beklentilerinizi, çocuğunuzun yaşına uygun ifadelerle,
en kısa ve öz şekilde anlatabilmek önemlidir.
Çocuğunuza güvendiğinizi ve O’nu her koşulda
sevdiğinizi sık sık dile getirin. Sevgi ve güven dolu bir ortam, tüm sorunların
kolaylıkla çözümlenmesini sağlar.
